ΙΡΑΝ: Οι εργαζόμενοι στο πετρέλαιο συμμετέχουν στις διαμαρτυρίες
της Yassamine Mather
Οι διαδηλώσεις στο Ιράν δεν παρουσιάζονται πια πολύ στις ειδήσεις τον τελευταίο καιρό, αλλά -παρά την καταστολή, την εκτέλεση τεσσάρων διαδηλωτών και τους θανάτους εκατοντάδων, καθώς και τους τρομερούς τραυματισμούς που προκλήθηκαν- την περασμένη εβδομάδα χιλιάδες εργαζόμενοι στο πετρέλαιο πραγματοποίησαν επιτυχημένες κινητοποιήσεις σχεδόν σε όλα τα διυλιστήρια, τα πετροχημικά εργοστάσια και τα γραφεία που συνδέονται με την εθνική εταιρεία πετρελαίου.
Η αμείλικτη πολιτική ιδιωτικοποιήσεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας μείωσε αναπόφευκτα την πολιτική δύναμη των εργαζομένων στο πετρέλαιο. Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να φανταστούμε μια επανάληψη του είδους της απεργίας που βοήθησε στην ανατροπή του Σάχη το 1979. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι μόνιμοι υπάλληλοι της εταιρείας πετρελαίου κατάφεραν να συντονίσουν μια πανεθνική απεργία τη στιγμή που το καθεστώς συλλαμβάνει ακτιβιστές εργάτες και περιορίζει την πρόσβαση στο διαδίκτυο, σημαίνει ότι η τωρινή απεργία ήταν ένα σημαντικό επίτευγμα και σημάδι ότι οι ιστορικές μνήμες παραμένουν ισχυρές μεταξύ της νέας γενιάς εργαζομένων στο πετρέλαιο.
Ανακοίνωση
Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από την ανακοίνωσή τους:
“ Τι λέμε εμείς, οι εργαζόμενοι στο πετρέλαιο του Ιράν;
Εμείς, οι εργαζόμενοι στο πετρέλαιο, έχουμε μιλήσει για την τρέχουσα σοβαρή κατάσταση στην ανακοίνωσή μας της 21ης Ιανουαρίου. Σε αυτήν, τονίσαμε τα αιτήματά μας για ελευθερία στη διαμαρτυρία, στη συνάθροιση, στην απεργία, στις διαδηλώσεις και ελευθερία οργάνωσης πολιτικών κομμάτων.
Απαιτήσαμε να σταματήσει η καταπίεση, η ταπείνωση και οι διακρίσεις κατά των γυναικών.
Τονίσαμε την αναγκαιότητα ίσων δικαιωμάτων για όλους τους πολίτες της χώρας, ανεξαρτήτως πεποιθήσεων, θρησκείας, εθνότητας, φύλου και την εξάλειψη κάθε διάκρισης και ανισότητας στην κοινωνία.
Είπαμε ότι πρέπει να σταματήσουν οι επιθέσεις των δυνάμεων ασφαλείας, ότι κανείς δεν πρέπει να βρίσκεται στη φυλακή λόγω των απόψεών του.
Ζητάμε την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των συλληφθέντων και την κατάργηση της θανατικής ποινής. Πιστεύουμε ότι η εκτέλεση είναι κρατική δολοφονία.
Και σήμερα, ως απάντηση στον σάλο της περιβόητης εκστρατείας «Πολιτική Συνηγορία» [αναφορά σε πρόταση του Ρεζά Παχλαβί, γιου του πρώην Σάχη, να αναγνωριστεί ως ο «συνήγορος» του ιρανικού λαού, εκπροσωπώντας τούς πάντες σε συζητήσεις με «διεθνείς δυνάμεις»!], επιμένουμε να εκφράζουμε τα αιτήματά μας ακόμη πιο σθεναρά και σταθερά και για άλλη μια φορά ανακοινώνουμε δυνατά ότι θα κάνουμε να σωπάσουν όσους θέλουν να περιθωριοποιήσουν τις φωνές των εργαζομένων μας και του λαού.
Αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις είναι οι εργαζόμενοι και εμείς, ο λαός, και εδώ εφιστούμε την προσοχή όλων στην έκτη παράγραφο της ανακοίνωσής μας της 21ης Δεκεμβρίου και ανακοινώνουμε:
Δεν δεχόμαστε καμία εξουσία πάνω από τα κεφάλια μας, ούτε στη δουλειά ούτε στη ζωή. Επιθυμία μας είναι να δημιουργήσουμε εργατικά συμβούλια και συλλογική διαχείριση της κοινωνίας. Η δήλωση αυτών των ελάχιστων αιτημάτων είναι το πρώτο βήμα για την άσκηση της συλλογικής βούλησης του λαού μας να ενωθεί και να διαμορφώσει τη μοίρα και το μέλλον μας.
Εργάτες! Η κατάσταση είναι σοβαρή. Ενότητα, ενότητα!
Η έμφασή μας εξακολουθεί να είναι στις πανεθνικές απεργίες.”
Συνολικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχει ένα είδος αδιεξόδου στο Ιράν. Αυτοί που κυβερνούν δεν μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν με τον παλιό τρόπο: δεν υπάρχει περίπτωση να ανακτήσουν την εξουσία που είχαν πριν από το τρέχον κύμα διαμαρτυριών. Ωστόσο, οι διαδηλωτές δεν είναι σε θέση να ανατρέψουν την κυβέρνηση και όσον αφορά την καταστολή, δεν βλέπουμε ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ των στρατιωτών και των διοικητών τους. Όμως οι ρωγμές στις υψηλότερες βαθμίδες του σιιτικού κλήρου είναι ενδεικτικές του βάθους της κρίσης που αντιμετωπίζει το καθεστώς.
Ορισμένες από τις διαφωνίες μεταξύ τους σχετίζονται με την εκτέλεση διαδηλωτών οι οποίοι κατηγορούνται για moharebeh (διεξαγωγή πολέμου εναντίον του Θεού) και η διαμάχη γίνεται μεταξύ ανώτατων κληρικών.
Το ιρανικό ποινικό δίκαιο βασίζεται στη σιιτική νομολογία. Θεωρητικά ένας δικαστής πρέπει να είναι mojtahed – κάποιος που δίνει μια έγκυρη ερμηνεία σύμφωνα με το ισλαμικό δόγμα. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αρκετoi mojtahed και έτσι το σύστημα χρησιμοποιεί συχνά πολιτικούς δικαστές. Μία από τις επικρίσεις που εκφράστηκαν από ανώτερους Αγιατολάχ είναι ότι πρόσφατες θανατικές ποινές κατά διαδηλωτών εκδόθηκαν από μη-mojtahed δικαστές, οι οποίοι δεν διαθέτουν επαρκή προσόντα για να εκδίδουν αποφάσεις ούτε είναι ανεξάρτητοι στις νομικές τους γνώμες. Οι επικριτές περιλαμβάνουν εξέχοντες κληρικούς όπως ο Αγιατολάχ Mostafa Mohaqeq Damad, ο οποίος ήταν επικεφαλής του τμήματος νομικής στο Πανεπιστήμιο Shahid Beheshti στην Τεχεράνη. Κάλεσε για διεξοδικότερο έλεγχο προτού εκδοθούν τέτοιες ποινές, προειδοποιώντας τους συναδέλφους του κληρικούς: «Η ιστορία δεν θα ξεχάσει ποτέ τα λάθη και την αμέλεια για το αίμα και τις παράνομες τιμωρίες.»
Μετά την εκτέλεση του Mohsen Shekari, ενός 22χρονου διαδηλωτή, στις 8 Δεκεμβρίου, ο Αγιατολάχ Mohammad Ali Ayazi -ανώτερο στέλεχος του σιιτικού κλήρου στην ιερή πόλη Κομ- είπε σε συνέντευξη:
Υπάρχει σαφής ορισμός του moharebeh στην [Ισλαμική] νομολογία. Το έγκλημα σημαίνει χρήση όπλου με σκοπό την τρομοκράτηση του λαού και τη διεξαγωγή πόλεμου εναντίον του Θεού και του προφήτη Μωάμεθ… Όταν κάποιος έχει το δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί για το statusquo και η αστυνομία προσπαθεί να εμποδίσει τη διαμαρτυρία, δεν μπορούμε να το ονομάσουμε αυτό ότι είναι πράξη moharebeh.
«Ρεφορμιστές»
Ο Ayazi προχώρησε παραπέρα, υπονοώντας ότι οι εκτελέσεις θα μπορούσαν να αποτελούν περίπτωση της νομολογίας του ikhafa – μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα αίσθημα ανασφάλειας στο κοινό. Ο Αγιατολάχ Morteza Moqtadaie -ο οποίος είναι μέλος της «Συνέλευσης των Εμπειρογνωμόνων», η οποία έχει την εξουσία να διορίζει τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν- δημοσίευσε ένα σχόλιο ότι αυτός που διέπραξε moharebeh είναι κάποιος που εμφανίζει κινήσεις προετοιμασίας για πόλεμο. Επιπλέον, υποστήριξε ότι δεν μπορούν όλοι αυτοί οι δράστες να καταδικαστούν σε θάνατο, επιμένοντας ότι πρέπει να εκτελούνται μόνο όσοι έχουν διαπράξει φόνο.
Στα τέλη Δεκεμβρίου 2022, ο Hossein Ansari Rad, πρώην «ρεφορμιστής» δικαστής, εξέδωσε μια ανοιχτή επιστολή προς τον ανώτατο ηγέτη, επικρίνοντας την κυριαρχία του. Δήλωσε: «Η Ισλαμική Δημοκρατία απέτυχε σε όλες τις οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές πλευρές» και προειδοποίησε ότι «θα συμβεί μια μεγάλη έκρηξη», αν η κυβέρνηση συνεχίσει την τρέχουσα πορεία της να αγνοεί τα αιτήματα των διαδηλωτών.
Ένας άλλος σημαντικός κριτικός είναι ο αγιατολάχ Abdullah Javadi Amoli – μια σημαντική προσωπικότητα, γιατί είναι marjaetaqlid, που σημαίνει «πηγή που πρέπει να ακουστεί» ή «θρησκευτική αναφορά». Στο σιιτικό Ισλάμ μόνο οι υψηλότερες τάξεις της θεοκρατίας αποκτούν τέτοιο τίτλο. Ο Javadi Amoli επέκρινε την δράση «ανίκανων αξιωματούχων» για πολλοστή φορά τις τελευταίες εβδομάδες και προειδοποίησε ότι «όσο οι αξιωματούχοι είναι ανίκανοι και υπάρχει αστυνομική κατάχρηση βίας στην κοινωνία, η αποτυχία είναι βέβαιη».
Ο λόγος αυτού του 89χρονου μετριοπαθούς κληρικού έγινε πιο απροσχημάτιστος τους τελευταίους μήνες από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Ο Javadi Amoli μιλάει τώρα για την τρομερή οικονομική κατάσταση της χώρας και τις άθλιες συνθήκες ζωής των περισσότερων Ιρανών.. Σε επίσημες εκδηλώσεις τόνισε : “Αν ο λαός δεν έρθει επί σκηνής, η αποτυχία είναι βέβαιη”
Η κριτική του είναι σημαντική, γιατί τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης συνήθως τον παρουσιάζουν ως «φιλόσοφο», «άνθρωπο κύρους», «μύστη», «ηθικό δάσκαλο», καθώς και «μέλος της συνέλευσης σεμιναρίων της Κομ» (μια μεγάλη ένωση των σιιτών κληρικών).
Αν και δεν είναι ισοδύναμος του Hossein Vahid Khorasani και του Musa Shabiri Zanjani, οι οποίοι λέγεται ότι είναι από τις πιο μορφωμένες προσωπικότητες του Ισλάμ, έχει σημαντική θέση μεταξύ των κληρικών της Κομ και αναφέρεται συχνά από τα επίσημα μέσα ενημέρωσης του Ιράν.
Ο Javadi Amoli ήταν ένας από τους μαθητές του Aγιατολάχ Χομεϊνί, και αποτέλεσμα αυτού είναι το ότι έγινε μέλος του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου το 1979 (διορίστηκε με διάταγμα του Χομεϊνί) και έπαιξε σημαντικό ρόλο στη σύνταξη δικαστικών νομοσχεδίων. Είναι επίσης γνωστός ως ένθερμος υποστηρικτής της έννοιας του Velayatal–Faqih (ανώτατη ηγεσία του πιο ανώτερου κληρικού) και, παρά τη σκληρή του κριτική για την οικονομική και πολιτική κατάσταση της χώρας, εξακολουθεί να υποστηρίζει τον σημερινό ανώτατο ηγέτη. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες αναφέρθηκε ότι επαναλαμβάνει ότι «το να έχεις έναν καλό ηγέτη είναι μόνο η μία πλευρά του ζητήματος» δίνοντας για παράδειγμα την τύχη του «Πρώτου Ιμάμη των Σιιτών» [του Ιμάμ Αλί που έπεσε θύμα της υπόλοιπης ηγεσίας – Σ.τ.Μ.] . Με άλλα λόγια, δεν κατηγορεί μόνο τον Χαμενεΐ για τα σημερινά προβλήματα, αλλά αμφισβητεί ολόκληρη την πολιτική ηγεσία.
26 Ιανουαρίου 2023
Μετάφραση Γιάν. Σιμ.
Πηγή : Νέα Προοπτική