Εκδηλώσεις δράσεις

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

anakoinosi
Επερχόμενες Εκδηλώσεις & Δράσεις


ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 18 ΜΑΙΟΥ, 12.30 μμ

ΟΧΙ ΣΤΗΝ "ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ"

Δείτε περισσότερα...











------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Κυριακή, Δεκεμβρίου 27, 2015

Ο βιασμός ως κοινωνική «κουλτούρα»



Τον Σεπτέμβριο (2015) στον Ασπρόπυργο τρεις άνδρες βίασαν μια γυναίκα και κατόπιν της πέταξαν πέτρες για να την εκφοβίσουν. Το ίδιο βράδυ πυροβόλησαν το σπίτι της και απείλησαν τους δικούς της. Συνελήφθησαν πολύ γρήγορα, αλλά εξίσου γρήγορα αφέθησαν ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους. Τα ΜΜΕ παρουσίασαν το γεγονός εστιάζοντας στην «ελκυστική» εμφάνιση του θύματος, στη μη-αρτιμέλειά του και στην πρότερη απουσία σεξουαλικών επαφών.

Μια είδηση, από αυτές που είτε δεν περνάνε πια στις στήλες των ΜΜΕ, είτε περνάνε στα ψιλά, ως μια ακόμα «ενημέρωση» της κανονικότητάς μας.
Μιας κανονικότητας που ορίζει τον βιασμό ως κάτι μη κακό, απλά ως μια ατυχή στιγμη ή ακόμα χειρότερα ρίχνοντας την ευθύνη στο θύμα, ενώ αντίθετα η επίθεση με γιαούρτια και καμιά σπρωξιά σε πολιτικούς, θεωρείται ως ανατροπή του κοινωνικού ιστού, ως χτύπημα στην ίδια την δημοκρατία.


Βλέπουμε δηλαδή, μια ακραία πράξη βίας να βαφτίζεται ως σεξουαλική, μέσα από έναν έμφυλο λόγο που βιάζει το θύμα για μια ακόμη φορά, καθώς το κρίνει και συχνά το επικρίνει με βάση την εμφάνιση, τη σεξουαλική συμπεριφορά και τη συμμόρφωσή του με την κυρίαρχη ηθική και ταυτόχρονα βοηθά το θύτη να διατηρήσει τα προνόμια και τα ελαφρυντικά του πατριαρχικού μοντέλου που απαιτεί από τον άνδρα να συμπεριφέρεται με όρους δυνάστη. Το θύμα οδηγείται έτσι στο φόβο και στην ενοχή και ο θύτης συχνά νομιμοποιείται.
Ο βιασμός γίνεται έτσι το πιο ορατό σημάδι μιας ολόκληρης κουλτούρας που εξυπηρετεί την κυρίαρχη αφήγηση και χρησιμεύει στην αναπαραγωγή των σχέσεων εξουσίας, καθώς δικαιολογεί τη βία και την παραβίαση του πιο αδύναμου, αποκλείει και περιθωριοποιεί ό,τι παρεκκλίνει από την ετεροκανονικότητα και ενθαρρύνει την κοροϊδία ή και την «τιμωρία» όσων αρνούνται να συμμορφωθούν με τους επιβαλλόμενους «κανονικούς» ρόλους.

Η αποδόμηση του βιασμού

Η κουλτούρα του βιασμού δεν στρέφεται μόνο εναντίον των γυναικών, αλλά και εναντίον καθενός / καθεμιάς από εμάς, κάθε φορά που αρνούμαστε να συμμορφωθούμε με τους κυρίαρχους έμφυλους ρόλους και διεκδικούμε για τους εαυτούς/εαυτές μας το δικαίωμα να συμπεριφερόμαστε και να διαθέτουμε τα σώματά μας όπως επιθυμούμε και όπως θεωρούμε εμείς ότι μας ταιριάζει.

Το καλοκαίρι (2015), μερικές μέρες αφότου στο δημοψήφισμα που διεξήχθη το όχι του λαού μετατράπηκε σε ναι από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, πρώην στέλεχος της ΝΔ, έχοντας διατελέσει και υπουργός παιδείας στην κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή το 2007, προέβη σ’ ένα «αστείο», κατά την άποψή του, tweet που πολλοί βρήκαν τουλάχιστον κακόγουστο και το οποίο υποδηλώνει, ποια ακριβώς είναι η κουλτούρα του βιασμού στη χώρα που γέννησε τη δημοκρατία (sic). Για όσους δεν θυμούνται είχε δηλώσει το αμίμητο ότι:
ο ΣΥΡΙΖΑ είναι σαν τη γυναίκα : Όταν λέει ΟΧΙ εννοεί ΙΣΩΣ, όταν λέει ΙΣΩΣ εννοεί ΝΑΙ και όταν λέει ΝΑΙ δεν είναι γυναίκα.– «Δεν θέλω»– «Θέλεις»

Αυτός ο σύντομος διάλογος έχει αποτελέσει σε πολλές περιπτώσεις το διάλογο ανάμεσα σε θύμα και θύτη λίγο πριν ο θύτης βιάσει όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή του θύματος, αφήνοντάς του ανεξίτηλα σημάδια για μία ζωή.

Από την άλλη, η ίδια κοινωνία που σιωπά ή δεν δίνει σημασία στο ότι τα όχι είναι όχι και το ναι είναι ναι, αυτή ακριβώς θεωρεί ανάρμοστη συμπεριφορά η γυναίκα να υψώνει το ανάστημά της και να λέει όχι όταν είναι όχι. Η ίδια η κοινωνία καλλιεργεί μέσα από τους διάφορους μηχανισμούς της είτε στη δημόσια είτε στην ιδιωτική σφαίρα είτε αυτό λέγεται εκπαιδευτικό σύστημα, οικογένεια, εργασιακός χώρος, καθημερινή συναναστροφή είτε διαφήμιση σε μέσο ενημέρωσης, την υποταγή της γυναίκας στον άντρα προάγοντας τον έμφυλο διαχωρισμό, ρατσισμό ή και την έμφυλη βία.

Η απομυθοποίηση της πράξης στην κοινωνική πραγματικότητα

Η απόλυτα πατριαρχική κοινωνία που έχει ανάγει την φυσικοποίηση του βιασμού ως κάτι που ήταν στην φύση του άντρα, αλλά τον καταπιέζει ο νόμος και ο πολιτισμός, είναι και η βάση της κουλτούρας του βιασμού που βλέπει τον άντρα ως έναν πάντα εν δυνάμει βίαιο βιαστή που θα προχωρήσει την πράξη αν βρει την κατάλληλη δικαιολογία οι τις κατάλληλες συνθήκες.
Και ως επακόλουθο αυτού, βλέπουμε να έχει υφανθεί περίτεχνα ένας «αστικός μύθος» περί της κουλτούρας του βιασμού, ενοχοποιώντας το θύμα και εκμηδενίζοντας την πράξη.
Και τι εννοώ; Ας δούμε μερικά τέτοια στερεότυπα που επικρατούν, τα οποία ξεκινούν από μικρά αστειάκια και επεκτείνονται κοινωνικά σαν μια μολυσματική ίωση που τελικά δεν είναι καθόλου αστεία. Για το θύμα τουλάχιστον:

Ο βιασμός είναι σεξ.

Σοβαρά;
Τα θύματα βιασμού τον αντιμετωπίζουν σαν μια πράξη βίας και όχι σεξ. Είναι κάτι που αλλάζει τη ζωή του θύματος και το μόνο που μπορεί να ειδωθεί σαν θετικό είναι αν το θύμα ξεφύγει ζωντανό και αρτιμελές.
Θυμάστε άραγε -τέτοιες ημέρες, το 2012- την υπόθεση της Τζιότι Σινγκ Παντέι ή Νιρμπχάγια, όπως την αποκαλούσαν οι φίλοι της, που έπεσε θύμα ομαδικού βιασμού μέσα σε λεωφορείο στο Νέο Δελχί, με τους δράστες να την καρφώνουν με μεταλλικό παλούκι προτού την πετάξουν στο δρόμο;

Οι γυναίκες προκαλούν με το ντύσιμο και την συμπεριφορά τους και κατ’ επέκταση επιζητούν τον βιασμό τους (που στο μυαλό του θύτη είναι σεξ).

Μια ματιά σε ειδησεογραφία προηγουμένων ετών και μάλιστα σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς και μια σωρεία ερευνών, έχει αποδείξει πως η συντριπτική πλειοψηφία των βιασμών είναι προμελετημένοι. Χιλιάδες γυναίκες, παιδιά και άντρες κάθε εμφάνισης, συμπεριφοράς και νοοτροπίας βιάζονται κάθε χρόνο. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες στο βιασμό είναι η περίσταση. Η “ευκαιρία” πιο απλά.

Οι γυναίκες έχουν φαντασιώσεις στις οποίες είναι θύματα βιασμού.

Η λέξη «φαντασίωση», λέει κάτι; Στο συναινετικό σεξ, η κάθε φαντασίωση μπορεί να είναι αποδεκτή και αυτό επειδή η κατάσταση είναι ελεγχόμενη και μπορεί να σταματήσει ανά πάσα στιγμή με μία λέξη. Ο βιασμός όμως; Σταματάει με μια κουβέντα;

Θύματα βιασμού πέφτουν συνήθως νέες, όμορφες, προκλητικές και ελκυστικές γυναίκες.

Κι’ όμως, θύμα βιασμού μπορεί να πέσει ο οποιοσδήποτε άνθρωπος ανεξαρτήτως ηλικίας, φίλου, ντυσίματος ή εμφάνισης και ανά πάσα στιγμή. Το βασικό χαρακτηριστικό για επιλογή θύματος είναι η δυνατότητα να τρομοκρατηθεί (το θύμα) και να τεθεί υπό έλεγχο. Μόλις το 1991 υπήρχαν 20.000 θύματα βιασμού που ήταν άντρες από 12 ετών και πάνω. Θέλετε να ψάξουμε τα στατιστικά σήμερα;

Ο βιασμός είναι ένα σπάνιο έγκλημα και κατά κανόνα γίνεται από άτομα κατώτερης μόρφωσης, φτωχά και περιθωριακά.

Με κάποια στοιχεία που προκύπτουν από υπουργεία δικαιοσύνης δυτικών χωρών, πιάνοντάς τα αναλογικά, προκύπτει πως σε μια χώρα του πληθυσμού των ΗΠΑ βιάζονται σχεδον 300.000 άτομα τον χρόνο, στην πλειοψηφία τους γυναίκες. Οι δε βιαστές προέρχονται από όλες τις κοινωνικές βαθμίδες και μπορεί να είναι κυριολεκτικά ο οποιοσδήποτε, ένας δικηγόρος, ένας αστυνόμος, ένας ζητιάνος, ένας παπάς.
Πολλοί μάλιστα βιασμοί δεν αναφέρονται στις αρχές είτε λόγο φόβου αντιποίνων είτε για άλλους κοινωνικούς λόγους.

Οι βιασμοί γίνονται τη νύχτα σε δρόμους, σοκάκια και πλατείες.

Τι λέτε καλέ; Οι βιασμοί γίνονται ανά πάσα στιγμή και ανά πάσα ώρα. 365 ημερες τον χρόνο και όλο το 24ωρο. Πολλοί βιασμοί μάλιστα γίνονται μέσα στον χώρο του του θύματος, ακόμα και σε επαγγελματικούς χώρους.
Μετά τον βιασμό το θύμα μπορεί να επιστρέψει στην κανονική της ζωή σαν να μη συνέβη τίποτα. Άλλωστε, οι περισσότεροι βιαστές βιάζουν μία φορά και μετά  σταματούν.  Θυμάστε τον ομαδικό βιασμό της Ουκρανής δημοσιογράφου μέρα μεσημέρι στην πλατεία κατά την «αραβική άνοιξη»;
Μετά τον βιασμό το θύμα μπορεί να έχει μια καλύτερη εικόνα για τα όρια της σωματικής και ψυχολογικής αντοχής της, ίσως να ανακαλύψει και τα προσωπικά όρια της δύναμης του, αλλά το μόνο σίγουρο είναι πως θα έχει αλλάξει για πάντα. Ο βιασμός είναι μια «εμπειρία» που αλλάζει εντελώς την ζωή. Λίγα εγκλήματα φέρουν τόσο δυνατό στίγμα όπως αυτό του βιασμού. Μας αρέσει να πιστεύουμε πως μιας και η κοπέλα (για παράδειγμα) είχε πιεί παραπάνω, είχε ντυθεί προκλητικά, κυκλοφορούσε αργά, μιλούσε με άγνωστους, “προκάλεσε” το βιαστή της, και εμείς που δεν κάνουμε τίποτα από αυτά είμαστε ασφαλείς. Η αλήθεια είναι πως η βία είναι βία και το όχι είναι όχι.

Ανάμεσα σε συζύγους, δεν υφίσταται σαν έννοια ποινική ή ηθική ο βιασμός.

Δηλαδή, οι παντρεμένες έχουν λιγότερα δικαιώματα από ότι οι ελεύθερες;


Ο βιασμός σαν χειραγωγημένη επιβολή και… διαπαιδαγώγηση

Επειδή ο βιασμός έχει να κάνει με την εξουσία, την επιβολή και τη χειραγώγηση είναι τουλάχιστον απαράδεκτο το έμμεσο ή άμεσο συγχωροχάρτι, είτε σε δηλώσεις είτε σε σεξιστικά σχόλια είτε σιωπώντας, σε βιαστές και μπήχτες που κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Πρέπει να σταματήσει η σιωπηρή συναίνεση και ανοχή. Πρέπει να παλέψουμε για την ανατροπή της αναπαραγωγής του πατριαρχικού πρότυπου, του σεξιστικού λόγου και της έμφυλης βίας σε μια κοινωνία που ζέχνει. Μεγαλώνουμε παιδιά (ή, για όσους δεν έχουμε, συμπεριφερόμαστε απέναντί τους) συχνά διαιωνίζοντας πρότυπα εποχών στις οποίες ο άντρας ήταν ο παντοδύναμος και η γυναίκα το απαραίτητο συμπλήρωμά του με σκοπό την τεκνοποίηση.
Πώς αλλιώς αποδεικνύεται πως ως κοινωνία δεν μας ενδιαφέρει επί της ουσίας η επαγρύπνηση απέναντι σε θέματα βιασμού και σεξουαλικής κακοποίησης; Τα επίσημα στατιστικά μας είναι γενικά κι αόριστα κι αντλούνται μόνο από περιπτώσεις που έχουν φτάσει στ’ αυτιά της αστυνομίας. Πέφτουμε στη λούπα της πολιτικής ορθότητας και στην εύκολη λύση του χαρακτηρισμού και της εξύβρισης κάποιου ως »μισογύνη», χωρίς να ζητάμε ενεργά να απολογηθεί για τη στάση του αυτή, εφόσον η συμπεριφορά του είναι ένα κακό παράδειγμα.

Είναι οι μικρές λεπτομέρειες που μας ξεφεύγουν, στη συμπεριφορά μας, που οδηγούν στη διατήρηση αυτής της κουλτούρας. Ο βιασμός μέσα σε μια κοινωνία όπως η ελληνική αποτελεί μια σιωπηρή ιστορία με «σκοτεινούς αριθμούς», βασικά ένα προσωπικό ζήτημα καταδικασμένο με ντροπή να συζητιέται στην ιδιωτική σφαίρα, στην καλύτερη περίπτωση ένα θέμα για τα αστυνομικά δελτία ειδήσεων. Η κουλτούρα, δε, του βιασμού – που για μας αποτελεί όλο το έδαφος προετοιμασίας του εγκλήματος – είναι απλώς αυτονόητη. Από το πορνογραφικό συνεχές στη σιωπηρή υποβάθμιση του λόγου της «άλλης», από τους νόμους του κράτους μέχρι το πνίξιμο χώρων για την έκφραση των γυναικείων βιωμάτων, από την οργάνωση «του κρεβατιού» ως τους δήθεν «ριζοσπαστικούς» λόγους για τα φύλα – κι αυτά είναι μόνο κάποια από τα βασικά – το δόγμα της ελληνικής κατάστασης μοιάζει να λέει: «υπάρχουν Χίλιοι λόγοι να δείρεις και να βιάσεις μια γυναίκα! Ούτε ένας λόγος να το καταγγείλεις!».

Η γυναίκα ως αναπαραγωγική μήτρα και ο βιασμός ως μέσο πολέμου, δημογραφικό και έκτρωση, το καμάκι στα νησιά «μας», τα σεξοπάζαρα και η σωματεμπορία, οι γάμοι των ελληναράδων στην Ουκρανία αλλά και τα πορνο-καταναλωτικά τους ταξίδια στο Σαντάνσκι της Βουλγαρίας είναι μικρά-μικρά θέματα και, φαινομενικά, ασύνδετα μεταξύ τους που όμως συναντώνται όσο ποτέ άλλοτε με το… αόρατο νήμα της ελληνικής κανονιστικής αρρενωπότητας.
Και δεν είναι μόνο αυτό, καθώς όπως αναφέραμε και όλοι γνωρίζουμε, η σεξουαλική κακοποίηση των ανηλίκων στη χώρα μας βρισκεται σε επικίνδυνα υψηλά στοιχεία που δεν είναι φυσικά στατιστικοί αριθμοί.

Από το βιβλίο «Τα παιδία καταθέτει»,αλιεύουμε τα εξής:

Η σεξουαλική παραβίαση στα πρώιμα χρόνια συμπαρασύρει όλες τις διαστάσεις της ζωής του θύματος, το οποίο συνήθως επιλέγει τη σιωπή, ύστατη καταφυγή από τα δεινά του τραύματος, από το έσχατο συναίσθημα του πόνου. Σύμφωνα με ερευνητικά αποτελέσματα, το 30 με 80 τοις εκατό των παιδιών αρνείται να αποκαλύψει τη θυματοποίησή του μέχρι την ενηλικίωσή του. Αλλά ακόμα και κατά την ενήλικη ζωή η πλειονότητα των θυμάτων δεν θα μιλήσει ποτέ.
Η ολοκληρωτική επιβολή του δράστη, η υποταγή, η μαθημένη αβοηθησία, η παγίδευση, ο συμβιβασμός, αλλά και ο φόβος αντιποίνων, η δημιουργία συναισθημάτων ντροπής και συνενοχής αποτελούν τις σημαντικότερες αιτίες της απόκρυψης. Η γονεϊκή αντίδραση, ιδίως της μητέρας, διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο. Οι ανήλικοι καλούνται συχνά να διαχειριστούν ένα ακόμα τραύμα, αυτό της προδοσίας.

Όπως μάλιστα αναφέρει ο διευθυντής Ψυχικής Υγείας στο Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, Γιώργος Νικολαΐδης, δίνοντάς τα στοιχεία από την πανελλαδική έρευνα του ινστιτούτου (2014) σε περισσότερα από 15.300 παιδιά ηλικίας 11, 13 και 16 ετών:

Επιπλέον, στη χώρα μας, σε αντίθεση με την πλειονότητα των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, δεν έχουν συνταχθεί ένας κώδικας δεοντολογίας, καθώς και ένα πρωτόκολλο εξέτασης κακοποιημένων παιδιών, ενώ δεν υπάρχει ένα διαγνωστικό κέντρο κακοποίησης ανηλίκων.
Περίπου ένα στα τριάντα παιδιά είναι θύμα απόπειρας βιασμού, ενώ ένα στα δώδεκα είχε στη ζωή του μια εμπειρία σεξουαλικής βίας με σωματική επαφή. Ο καθένας μας γνωρίζει στον κοινωνικό του περίγυρο 15-20 παιδιά. Δεν μας περνάει όμως από τον νου ότι ένα από αυτά είχε μια τέτοια εμπειρία. Τείνουμε να πιστεύουμε ότι αφορά κάποιους άλλους, αλλά αφορά όλη την κοινωνία. Μας αφορά όλους. Επειδή η σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο που εκδηλώνεται με την ίδια συχνότητα ανεξάρτητα από κοινωνική τάξη, εισόδημα, επίπεδο μόρφωσης ή άλλα φυλετικά κριτήρια.

Και όλα αυτά, η πράξη του βιασμού, όσο και αν κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, οφείλεται στις πατριαρχικές δομές και στην απενοχοποίηση των πράξεων που εμπεριέχουν σεξουαλική βια, βαφτίζοντάς τις σαν «πάθος».
Πόσοι από εσάς του ενήλικες γονιούς, έχετε μάθει μέσω της διαλεκτικής στα παιδιά σας πως το “όχι” σημαίνει όχι και “δεν θέλω” σημαίνει δεν θέλω;

Με όλα αυτά λοιπόν, ελπίζω, να έγινε αντιληπτό γιατί κάποιοι άνθρωποι – ευτυχώς – προβάλλουν επιχειρήματα, ενστάσεις και αντιρρήσεις στην κουλτούρα αυτή, έστω και αν προέρχεται μέσα από «μικρά αστεία» ή και σάτιρα.
Ίσως να μην τον κάνουν όλοι πάντα «κομψά», ίσως να το πουν ασύντακτα, ίσως να προβάλλουν όλα αυτά με ανορθογραφίες, ορμώμενοι από την αγανάκτηση, ίσως από εμπειρία στον κλειστό περίγυρό τους, ίσως οτιδήποτε άλλο αντίστοιχο. Το να κρίνουμε και να στεκόμαστε σε αυτά, παραβλέποντας την ουσία δεν διαφέρει σε καμία περίπτωση από την ανοχή στον βιασμό, την συγκάλυψη και την δικαιολόγησή του.

Για το Kollect -Έλενα από το osarena.net.